Szukaj na blogu

Język bułgarski dla turysty – przydatne słowa, zwroty i wyrażenia

Bułgaria to jeden z najpopularniejszych kierunków wakacyjnych Polaków. Szerokie, piaszczyste plaże, pewna pogoda oraz ciepłe morze to tylko nieliczne zalety tego pięknego kraju. Jeżeli planujesz wczasy w Bułgarii, zapamiętaj choć kilka podstawowych zwrotów po bułgarsku. Bułgarzy doceniają, kiedy ktoś próbuje rozmawiać w ich języku. Opłaca się więc próbować zjednać sobie ich sympatię i nauczyć się podstawowych wyrażeń w języku bułgarskim.

Język bułgarski zalicza się do grupy języków południowosłowiańskich i posługuje się nim ok. 9 mln ludzi. Jest urzędowym językiem w Bułgarii ale jego znajomość może okazać się przydatna również w Grecji, Macedonii, Rumunii, Serbii, Turcji, USA, Kanadzie i na Ukrainie.

Przeczytaj artykuł, aby poznać:

 10 zasad, których znajomość ułatwi podróż i pobyt w Bułgarii
 10 podstawowych zwrotów po bułgarsku 
 alfabet bułgarski oraz wymowę poszczególnych liter 
 mapę z najważniejszymi miastami
 podstawowe słowa i wyrażenia w języku bułgarskim

10 zasad, których znajomość ułatwi podróż i pobyt w Bułgarii

Bułgarzy prawie do każdego posiłku jedzą chleb. W restauracjach bywa on dodatkowo płatny i kelner może nas zapytać, ile kromek sobie życzymy.

W Bułgarii nie ma tradycji upijania się. Alkohol spożywany jest powoli na zasadzie degustacji, najczęściej do każdego posiłku poza śniadaniem.

Bułgarzy są niezwykle dumni z odkrycia bakterii jogurtowych, gdyż dokonał tego bułgarski uczony - Stamen Grigorow. Kiseło mljako to świętość a kraj słynie z produkcji jogurtu.

Zamówienie herbaty może sprowokować pytanie, czy wszystko z nami w porządku, ponieważ Bułgarzy znają tylko herbaty ziołowe i piją je na rozmaite dolegliwości. W przypadku przeziębienia popularne są kuracje naparami ziołowymi, ale też grzaną rakiją.

Święci Cyryl i Metody właśnie na terenie współczesnej Bułgarii skodyfikowali pierwszy język słowiański dla celów liturgicznych (staro-cerkiewno-słowiański), z którego wyodrębniły się później języki południowosłowiańskie.

Wina bułgarskie słyną z dobrej jakości i cieszą się uznaniem także w Polsce. Mimo to najlepiej jest próbować ich na miejscu, ponieważ zdaniem Bułgarów na eksport przeznaczane są najgorsze odmiany, których prawdziwy miłośnik wina nigdy w życiu by nie wypił.

Bułgaria słynie z zabytkowych malowniczych klasztorów (monastyrów). Bułgarzy są religijni, choć rzadko praktykujący.

W rozmowach lepiej uważać na kwestie dotyczące Macedonii i języka macedońskiego. Dla wielu Bułgarów to „ziemie utracone” i nie uznają odrębności tego regionu.

Ceny produktów żywnościowych w Bułgarii są znacznie niższe niż w Polsce, a jakość warzyw i owoców nieporównywalnie lepsza. Warto kupować je na bazarze i targować ceny. 

10 podstawowych zwrotów w języku bułgarskim - używaj ich, a poczujesz się (prawie) jak Bułgar

Здравей! / Здрасти

zdrawej! /zdrasti!

Cześć!

Здравейте!

zdrawejte!

Witajcie!

Как си?

kak si? Jak się masz?

Какво става? / К‘во става?

kakwo stawa / kwo stawa

Jak tam?

Как сте?

kak ste?
Jak się pan / pani ma?
Всичко e наред! wsiczko e nared!

Wszystko w porządku!

ОК! okiej!

OK!

Ясно! jasno!

Pewnie!

Мерси!

mersi!

Dzięki! / Dziękuję!

До скоро!

do skoro!

Do zobaczenia! / Na razie!

Warto wiedzieć, że bułgarski jest trochę podobny do rosyjskiego, ale po rosyjsku mówią głównie starsze osoby.

Alfabet bułgarski oraz wymowa poszczególnych liter

Język bułgarski należy do grupy języków południowosłowiańskich. Zapisywany jest odmianą cyrylicy, tzw. grażdanką. Akcent w języku bułgarskim jest swobodny i może padać na różne sylaby, podobnie jak w np. języku rosyjskim.

Litera

Wymowa

Polski odpowiednik

Przykład
Transkrypcja

г

1/ przed e oraz i wymawiamy miękko: gie-, gi-
2/ w pozostałych przypadkach wymawiamy twarde g

gie, gi

g

герб

gierb

господин

gospodin

и

wymawia się tak jak polskie i, ale nie pełni funkcji zmiękczenia poprzedzającej zgłoski i

всичко

wsiczko [jak sinus, Silan]

к

1/ przed e oraz i wymawiamy miękko: kie-, ki-
2/ w pozostałych przypadkach wymawiamy twarde k

ki

k

окей

okiej

картофи

kartofi

л

1/ przed e oraz i wymawiamy miękko l
2/ w pozostałych przypadkach wymawiamy zazwyczaj tylnojęzykowe ł

l

ł

поле

pole

малко

małko

х 1/ przed e oraz i wymawiamy miękko: chie-, chi-
2/ w pozostałych przypadkach wymawiamy twardo: ch

chie, chi

ch/h

хектар

hiektar

хартия

hartija

ъ pośredni dźwięk między a i cofniętym y 

y

съм

sym

ь znak zmiękczenia poprzedzającej zgłoski

-

режисьор

reżisjor


Najważniejsze miasta w Bułgarii

Mapa Bułgarii - wakacje w Bułgarii, język bułgarski i rozmówki bułgarksie dla turysty

  1. Sofia София sofia
  2. Płowdiw Пловдив płowdiw
  3. Wielkie Tyrnowo Велико Търново weliko tyrnowo
  4. Burgas Бургас burgas
  5. Warna Варна warna
  6. Ruse Русе ruse
  7. Sozopol Созопол sozopoł
  8. Nesebyr Несебър nesebyr
  9. Złote Piaski Златни пясъци zlatni piasyci
  10. Słoneczny Brzeg Слънчев бряг slynczew briag
  11. Kazanłyk Казанлък kazanłyk
  12. Swesztari Свещари swesztari
  13. Madara Мадара madara

Podstawy komunikacji – słowa i wyrażenia w języku bułgarskim, które musisz znać

tak

да

da

nie

не

ne

dziękuję

благодаря błagodarja

nie ma za co

няма защо

niama zaszto

dziękuję bardzo

много Ви благодаря
mnogo wi błagodarja
dzień dobry  добър ден

dobyr den

cześć здравей

zdrawej

dobry wieczór довиждане

dobyr weczer

dobranoc

добър вечер

leka noszt

przepraszam

лека нощ

izwinete

przepraszam (przechodząc w tłumie)

извинете / пардон

izwinete / pardon

nic nie szkodzi

няма нищо

niama niszto

bardzo mi przykro

съжалявам много

syżaliawam mnogo

szkoda

жалко

żałko

dobrze

добре

dobre

doskonale / świetnie 

чудесно

czudesno

nazywam się

казвам се 

kazwam se

proszę (np. prosząc o coś)

моля

molja

proszę (np. podając coś)

заповядайте

zapowjadajte

do zobaczenia później 

до скоро

doskoro

kto? 

кой?

koj?

co?

какво?

kakwo?

jak?

как?

kak?

kiedy?

кога?

koga?

gdzie?

къде?

kyde?

ile?

колко?

kołko?

dlaczego?

защо?

zaszto?

dokąd?

къде?

kyde?

który?

кой?

koj?

с/със

s/sys

bez

без

bez

Bułgarzy są bardzo serdeczni, a ich otwartość może się wydawać Polakom zbyt bezpośrednia. Zwyczaje przy powitaniach mają jednak podobne do polskich: znajomi całują się dwa lub trzy razy w policzki.

Zdania, które będziesz najczęściej słyszeć w trakcie pobytu w Bułgarii:

Говорите ли български?
goworite li byłgarski?

Czy mówi pan / pani po bułgarsku?

Аз говоря само малко английски.
az goworja samo małko anglijski

Mówię tylko trochę po angielsku.

За съжаление, не говоря полски.
za syżalenie, ne goworja połski

Niestety nie mówię po polsku.


Słowa w języku bułgarskim, które przydadzą się niejeden raz

tu

тук

tuk

tam

там

tam

tutaj

тук tuk

w lewo

в ляво

wljawo

w prawo

в дясно
wdjasno
w tę stronę  в тази посока

w tazi posoka

w górę нагоре

nagore

w dół надолу

nadołu

sklep

магазин

magazin

hotel

хотел

hoteł

pokój

стая

staja

piętro

етаж

etaż

klucz

ключ

kljucz

kasa biletowa

билетна каса

biletna kasa

stacja kolejowa

железопътна гара

żelezopytna gara

przystanek

спирка

spirka

dworzec autobusowy

автогара

awtogara

pociąg (do …)

влак (до …)

włak (do …)

mały

малък

małyk

średni 

среден

sreden

duży

голям

goljam

cena

цена

cena

drogi

скъп

skyp

tani

евтин

eftin

kawałek (czegoś)

парче (нещо)

parcze (neszto)

mniej

по-малко

po-małko

(trochę) więcej

(малко) повече

(małko) powecze

Rozmowy dotyczące kierunku poruszania się i pytania o drogę prowadzą do wielu nieporozumień. Polskie słowo droga znaczy po bułgarsku narkotyk. Warto zwrócić uwagę na wyraz „naprawo” (направо), który oznacza „prosto”.

Przydatne wyrażenia

OK

окей

okiej

oczywiście

разбира се

razbira se

to prawda

истина е istina e

jak najszybciej

възможно най-скоро

wyzmożno najskoro

wystarczy

стига
stiga
nieważne не е важно

ne e ważno

to nic poważnego нищо сериозно

niszto seriozno

muszę iść трябва да отида

triabwa da otida

ja też

аз също

az syszto

podoba mi się

харесва ми

hareswa mi

nie podoba mi się

не ми харесва

ne mi hareswa

przykro mi

съжалявам

syżaliawam

świetnie

отлично

otliczno

podoba mi się

харесва ми

hareswa mi

piękny

хубав

hubaw

żartowałem / żartowałam

шегувах се

szeguwah se

powoli

бавно / спокойно

bawno / spokojno

chwileczkę

само момент

samo moment

proszę (przepuszczając kogoś w drzwiach)

заповядайте

zapowiadajte

Co to jest?

Какво е това?

kakwo e towa?

To jest …

Това е …

towa e …

Wszystko w porządku.

Всичко e наред.

fsiczko e nared

Jestem gotowy / gotowa.

Готов / Готова съм.

gotow / gotowa sym

już

вече

wecze

jeszcze nie

още не

oszte ne

Dlaczego?

Защо?

zaszto?

Gdzie?

Къде?

kyde?

Jak?

Как?

kak?

Powodzenia!

Късмет!

kysmet!

Gratulacje!

Честитo!/ Поздравления!

czestito! / pozdrawlenija


Jak widać, język bułgarski nie powinien sprawiać trudności Polakom. Z pewnością każdy kto chce, jest w stanie nauczyć się kilku podstawowych zwrotów i wyrażeń. Bułgaria z sezonu na sezon zyskuje na popularności. Pojawiają się nowe inwestycje, a turystyka w tym kraju rozwija się bardzo prężnie. Różnorodność i bogactwo oferty turystycznej to gwarancja niezapomnianych wakacji. 

Komentarze (0)

Brak komentarzy w tym momencie.

Nowy komentarz

Loading...